Stanowisko PIP dotyczące składników wynagrodzenia wliczanych oraz niepodlegających wliczeniu w skład wynagrodzenia cudzoziemców.
Jak już informowaliśmy w 2021 r., pojawiły się nowe okoliczności, które mogą powodować konieczność zmiany umów o pracę zawartych przez przewoźników, z kierowcami będącymi obywatelami innych państw. Główny Inspektor Pracy mając na celu ujednolicenie praktyki kontrolnej podległych inspektorów, przedstawił wyjaśnienia dotyczące składników wynagrodzenia wliczanych oraz niepodlegających wliczeniu do kwoty wynagrodzenia cudzoziemca niebędącego obywatelem państwa unijnego, wskazanej w zezwoleniu na pracę lub oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Z opinią organu możemy się nie zgadzać, jednak czujemy się w obowiązku poinformować naszych Klientów o jej treści. Wydaje się bowiem, że poglądy GIP mogą stać się wyznacznikiem działania różnych organów kontrolnych tzn. Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej.
W ww. stanowisku GIP rozpatrzył zagadnienie dotyczące możliwości uwzględniania w kwocie wynagrodzenia cudzoziemca określonej w zezwoleniu na pracę lub oświadczeniu takich składników jak: ryczałt za godziny nadliczbowe, ryczałt za pracę w porze nocnej, premia oraz wynagrodzenie za dyżur. Końcowe wnioski organu daje się zamknąć stwierdzeniem, zgodnie z którym kwota wynagrodzenia cudzoziemca zapisana w zezwoleniu lub oświadczeniu odzwierciedla jedynie płacę zasadniczą zainteresowanego — bez możliwości wliczania do niej innych składników wynagrodzenia, takich jak dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, w godzinach nocnych, premia, czy też wynagrodzenie za dyżur pełniony przez kierowcę.
Daje się to zobrazować poniższym przykładem. W zezwoleniu pracownika lub też oświadczeniu o powierzeniu pracy cudzoziemcowi zapisana została informacja określająca jego wynagrodzenie kwotą 3 200 zł. Bez jej podziału na składniki. W konsekwencji więc w ocenie Głównego Inspektora Pracy jest to należność, którą pracownik musi otrzymać jako wynagrodzenie zasadnicze. W sytuacji pojawienia się nadgodzin, pracy w porze nocnej, czy też dyżurów albo przyznania premii, sumy z tego faktu wynikające powinny być obliczane i wypłacane osobno — niejako dodatkowo obok kwoty 3 200 zł. Przy zastosowaniu wynagrodzenia zryczałtowanego np. za pracę w godzinach nadliczbowych, jego wartość także nie może być wliczana do tej kwoty.
W naszej ocenie argumenty przedstawione w omawianym stanowisku GIP znajdują wątpliwe oparcie w obowiązujących przepisach prawa pracy. Mogą też doprowadzić do sytuacji stanowiących dyskryminację pracowników polskich. Niemniej jednak mimo odmiennych poglądów na sprawę ekspertów firmy SRW, musimy je uznać w toku prowadzonej działalności. Stanowisko to uderza w przedsiębiorstwa transportowe zatrudniające obywateli państw trzecich. Spodziewamy się bowiem podważania treści dotychczasowych umów o pracę w trakcie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, czy też Staży Granicznej, prowadzonych w zakresie legalności zatrudnienia obcokrajowców. Zakładamy badanie podczas tych kontroli zgodności kwot faktycznego wynagrodzenia za pracę, z kwotami wynikającymi z pozwoleń i oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Zagadnienie to weryfikowane będzie prawdopodobnie na podstawie omawianą tu opinię Głównego Inspektora Pracy. Może to doprowadzić do kwestionowania zapisów umów o pracę zawieranych uprzednio z cudzoziemcami.
Stąd też uprzejmie prosimy naszych Klientów o przeprowadzenie weryfikacji posiadanych oświadczeń o powierzeniu pracy oraz zezwoleń na pracę pracowników z państw trzecich w zakresie zgodności kwot wynagrodzenia ustalonego w umowie o pracę z zapisami w tych dokumentach. Kwota odzwierciedlona w zezwoleniu czy też oświadczeniu, zgodnie z omówioną tu opinią GIP winna być postrzegana w pewnym uproszczeniu jako wynagrodzenie zasadnicze pracownika- chyba, że została ona w zezwoleniu lub oświadczeniu podzielona na inne składniki.
W wielu przypadkach przeprowadzona analiza prowadzić będzie do konieczności zmiany dotychczasowych umów o pracę — tak aby zapewnić zgodność wypłacanego kierowcy zagranicznemu wynagrodzenia z postanowieniami oświadczeń i pozwoleń na pracę.
Taka zmiana zasad wynagradzania niewynikająca z nowych uregulowań prawnych nie może znaleźć naszej aprobaty. Musimy ją jednak uwzględniać w działaniach. Dlatego też czujemy się w obowiązku poinformowania Państwa o jej zaistnieniu. W przyszłości organy kontrolne mogą bowiem po stwierdzeniu rozbieżności pomiędzy treścią dokumentów stanowiących podstawę zatrudnienia cudzoziemca a postanowieniami zawartej z nim umowy o pracę nakładać kary, jak i wstrzymywać okresowo wydawanie kolejnych zezwoleń. Sprawa jest zatem poważna.
W razie pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji. Oferujemy też zmianę umów o pracę cudzoziemców w sposób odpowiadający wymogom analizowanej tu opinii GIP – oczywiście po uprzedniej decyzji z Państwa strony. Prosimy zatem o kontakt firmy, które podejmą decyzję o zmianie treści umów o pracę zawartych uprzednio z kierowcami będącymi obywatelami innych państw.
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami Prawa Pracy:
– Wojciech Mazur, nr. tel: 661 662 626, adres email: wojciech.mazur@srw.com.pl
– Sławomir Włódarczak, nr. tel: 661 617 154, adres email: slawomir.wlodarczak@srw.com.pl
